Zakup energii elektrycznej w rynku hurtowym odbywa się na Towarowej Giełdzie Energii, giełdach zagranicznych np. EPEX SPOT lub za pomocą kontraktów bilateralnych (kontrakty dwustronne sprzedawca – kupujący). Na giełdzie energię kupuje się w wolumenach (ogólnie minimalny wolumen to 1 MWh) na określony okres czasowy w przód.
Zakup energii na giełdzie niesie za sobą sporo korzyści. Giełdy towarowe są giełdami regulowanymi tzn. nadzór nad nimi sprawuje kilka urzędów np. Urząd Regulacji Energetyki czy od niedawna Agency for the Cooperation of Energy Regulators (ACER), które w ramach REMIT nadzoruje przesyłanie danych o zawartych transakcjach giełdowych.
ACER. Z tego powodu wszystkich graczy obowiązują te same zasady rynkowe, uczestnicy mają dostęp do identycznych danych.
W pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę cenę produkcji energii – w przypadku źródeł konwencjonalnych będą to koszty związane z wydobyciem, zakupem, transportem od złoża do elektrowni. Mamy zatem ceny na rynkach paliw: ropy naftowej, węgla, gazu ziemnego i innych. Oprócz kosztów stałych czynnikami kształtującymi cenę są koszty środowiskowe: opłaty z tytułu emisji dwutlenku węgla nałożone przez Unię Europejską.
Na giełdzie obowiązuje również złota zasada popytu i podaży: większy popyt – cena rośnie, większa podaż – cena spada.
Popyt na energię wzrasta w miesiącach letnich, kiedy to z powodu gorącej temperatury pracują ze wzmożoną mocą agregaty chłodnicze. Elektrownie w czasie rzeczywistym publikują dane o ubytkach mocy (awarie bloków energetycznych) – każda awaria dużego bloku powoduje gwałtowne ruchy cenowe, ponieważ brakującą energię trzeba zakupić z innych (czasem droższych) źródeł. Uczestnicy rynku energii czerpią dane o bieżących awariach oraz przerwach planowych z Giełdowej Platformy Informacyjnej (http://gpi.tge.pl/web/gpi).
Źródło: gpi.ge.pl, data dostępu 25.04.2018
W ostatnich miesiącach obserwujemy również gwałtowne wzrosty na rynku uprawnień do emisji CO2. Poniższy wykres obrazuje zależność pomiędzy kontraktem rocznym Base Y-17 a kontraktami terminowymi na CO2 wygasającymi w grudniu 2018 roku. Współczynnik korelacji obu wykresów wynosi prawie 0,9, co przekłada się na ogromną zależność cen emisji CO2 w stosunku do kontraktów na dostawę energii elektrycznej. Od początku roku do dnia dzisiejszego wartość kontraktów wzrosła z poziomu 8 Euro do 14 Euro / MWh, co wpłynęło również ekstremalnie na wszystkie kontrakty dostępne na Towarowej Giełdzie Energii.
Źródło: https://www.tge.pl oraz https://www.barchart.com/futures/quotes/CKZ18
Bardzo istotną kwestią jest generacja odnawialnych źródeł energii, która upraszczając wypiera energię konwencjonalna z bieżącej pracy, jednocześnie obniżając cenę energii. Warto w tym miejscu dodać, że na rynku niemieckim duży poziom generacji wietrznej oraz generacji solarnej może spowodować ujemne ceny energii!
Odpowiedź zostawiamy Państwu 🙂
Źródło danych: www.pse.pl
Robert Szeszuła
